آنچه خبرنگاران برای درست نوشتن در رسانه‌ها باید مورد توجه قرار دهند

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خبرنگاران و رسانه و به نقل از ایسنا؛ میلاد شمعی، در کارگاه آموزشی «سهم ویراستاری و درست‌نویسی در رسانه‌ها» که امروز (پنجشنبه۲۰ آبان ماه) به همت فرهنگسرای تخصصی رسانه در سالن همایش کتابخانۀ مرکزی شهرداری اصفهان برگزار شد گفت: زبان، ابزار برقراری ارتباط و انتقال مفاهیمی است که در ذهن ما وجود دارد و خوب نوشتن، حاصل اتصال درست ذهن با زبان است.

او با نقل‌قولی از کنفوسیوس که اصلاح امور را مشروط به اصلاح زبان دانسته، زبان را به دسته‌هایی مانند محاوره، معیار، ادبی و علمی تقسیم کرد و یادآور شد که در رسانه، خبرنگاران بیشتر با زبان معیار سر و کار دارند.

مدرس این کارگاه، با انتقاد از جدی نگرفتن دروس املا و انشا در مقاطع ابتدایی تصریح کرد: بهتر بود ما در کلاس انشا، افتادن یک برگ زرد را توصیف می‌کردیم تا اینکه به سؤال تکراری علم بهتر است یا ثروت پاسخ دهیم.

شمعی، با تأکید بر اینکه درست نوشتن به تمرین و کسب آگاهی از ساختار سالم و صحیح نیاز دارد، افزود: باید بدانیم مخاطب ما چه کسی است و متناسب با این مخاطب زبان نوشتار را انتخاب کنیم.

او با اشاره به ارزش نوشتن خاطر نشان کرد: نوشتن، عمیق‌ترین شکل زیستن است چرا که با درنگ و تأمل همراه است و بزرگ‌ترین اندیشه‌های بشری از طریق نوشتن، به نسل بعد منتقل می‌شود.

نویسندۀ کتاب «راهنمای جامع درست‌نویسی و ویراستاری» از خبرنگاران خواست که از زبان به‌عنوان یک میراث ارزشمند حین نوشتن، پاسداری کنند تا هم حرمت این میراث را نگه‌داشته باشند، هم از خواندن متن خود لذت ببرند، هم متن سالم را از ناسالم تشخیص بدهند و هم به مخاطبشان احترام گذاشته باشند.

شمعی در ادامه، کار ویراستار خبری را برقراری هماهنگی بین فرستنده و گیرنده تعریف و ویرایش را به چند دسته ازجمله صوری، زبانی و محتوایی تقسیم کرد.

از نظر او آشنایی کامل با خطاهای زبانی مثل تکرار، اطناب، کژتابی و…، به خبرنگار کمک می‌کند که متن خود را حتی هنگام عجله درست بنویسد.

مدرس کارگاه «راهنمای جامع درست‌نویسی و ویراستاری» به این سؤال بنیادی که ملاک برای انتخاب شکل درست املای یک واژه چیست؟ چنین پاسخ داد: باید نگاه سیاسی را کنار بگذاریم و به قوانین فرهنگستان زبان فارسی اقتدا کنیم تا به سمت وحدت در خط سوق پیدا کنیم.

او گفت: دستور خط فارسی فرهنگستان طی هشت سال با مشارکت جمعی از اساتید بزرگ زبان‌شناسی نوشته‌شده و روی وب‌سایت این مجموعه به نشانی https://apll.ir برای همگان قابل‌دسترسی است.

شمعی خاطرنشان کرد که پایایی لازمۀ خط و پویایی لازمۀ زبان است و با تکیه بر این امر توضیح داد: تاجیکستان با تغییر زبان، پیوندهای فرهنگی خود را با گذشته‌اش از دست داد و ما نباید تن به چنین اشتباهی بدهیم.

این نویسنده، کتاب «غلط ننویسم» را نیز منبع خوبی برای آگاهی از شکل درست کلمات دانست و با نقل‌قولی از ابوالحسن نجفی به سخنان خود پایان داد: اگر واژه‌ای فقط در زبان نوشتار به کار برود و در زبان گفتار نباشد، در متون کهن نیز نمونۀ آن نباشد یا کم باشد آن را غلط بدانید. فعل‌هایی مثل می‌باشد و حضور به هم می‌رسانند نیز با تکیه بر همین اصل، درست نیستند.

خبرنگار، سمیرا قاسمی