واکاوی عوامل موثر بر اقبال عمومی کمپین‌ها در رسانه‌های اجتماعی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خبرنگاران و رسانه و به نقل از ایرنا؛ در ایران طی سال های اخیر کمپین‌های گوناگونی در رسانه های اجتماعی از قبیل تلگرام و اینستاگرام به عنوان دو رسانه اجتماعی پرمخاطب در حمایت یا مخالفت با پدیده های اجتماعی، اقتصادی سیاسی و فرهنگی شکل گرفته و توانسته اند نظر کاربران زیادی را به خود جلب کنند.

کمپین نخریدن خودرو از معروفترین کمپین‌هایی است که در سالیان اخیر در خصوص ابراز نارضایتی از محصولات دو شرکت خودروسازی ایران خودرو و سایپا در فضای مجازی شکل گرفته است علاوه بر این می‌توان به کمپین های دیگری در زمینه ی مصرف آب مصرف کالای ایرانی و… نیز اشاره کرد.

هنگامی که افراد در شبکه های مجازی با یک کمپین مواجه می‌شوند؛ رفتارهای مختلفی از خود نشان می‌دهند برخی بی توجه از کمپین رد میشوند برخی دیگر ممکن است فقط با یک لایک از کمپین استقبال کنند. امکان دارد عده ای نظر خود را در قالب کامنت به اطلاع بقیه کاربران برسانند.

اگر کاربر به کمپین علاقه مند شده باشد ممکن است آن را به اشتراک بگذارد تا دوستان او از کمپین باخبر شوند. با توجه به اینکه کاربران مهمترین نقش را در اشاعه و انتشار یک کمپین در فضای مجازی ایفا می‌کنند، شناخت عوامل مؤثر بر اقبال عمومی از کمپین‌های گوناگون در فضای مجازی از اهمیت بالایی برخوردار است.

پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل موثر بر اقبال عمومی کمپین ها در رسانه های اجتماعی انجام شده است.

روش تحقیق، ترکیبی شامل رویکردهای کمی و کیفی و جامعه آماری بخش کیفی را کارشناسان حوزه رسانه با سابقه کار بیش از ۱۰ سال در زمینه شبکه های اجتماعی و تبلیغات تشکیل داده‌اند. در بخش کمی نیز جامعه آماری شامل کاربران رسانه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام عضو کمپین‌های مجازی است.

در این پژوهش به منظور تحلیل داده‌های کیفی و کمی به ترتیب از روش‌های نظریه داده‌بنیاد و حداقل مربعات جزئی استفاده شد.

در بخش کمی نیز یافته‌ها نشان‌دهنده آن است که ارتباط مستقیم و معناداری بین مولفه‌های ارتباطات اجتماعی، منافع اقتصادی، تعامل و اقبال کاربران از کمپین‌های شبکه‌های اجتماعی وجود دارد. از سوی دیگر، بر اساس یافته‌های تحقیق، رعایت ارزش‌ها و هنجارها در اقبال کاربران از کمپین‌های مذکور تاثیر معناداری ندارند.

نقاط قوت کمپین‌ها

سؤال اول پژوهش در خصوص نقاط قوت کمپین‌ها در رسانه های اجتماعی بوده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که از دیدگاه مصاحبه شوندگان افزایش تصاعدی اعضاء، امکان ارسال آسان برای دوستان، قابلیت عضویت هم زمان در چند کمپین، لغو آسان و سریع عضویت، آشنایی با دیگر اعضای کمپین و شناسایی اهداف و انگیزه های آنان، امکان عضویت با هویت غیر واقعی، انجام تنظیمات به منظور دریافت با عدم دریافت پیام های ارائه شده از طرف کمپین، امکان مشارکت ایرانیان از سراسر جهان در کمپین و امکان آمارگیری لحظه ای کاربران توسط مدیران کمپین به عنوان مهمترین نقاط قوت کمپین ‌های فضای مجازی به شمار می آید.

نقاط ضعف کمپین‌ها

سوال دوم مطالعه پیش رو در خصوص نقاط ضعف کمپین ها در رسانه های اجتماعی بوده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که از دیدگاه مصاحبه شوندگان عدم دسترسی و آشنایی همه افراد به شبکه های اجتماعی و امکان دست کاری و تغییر محتوای منتشر شده توسط مدیران کمپین ها به عنوان مهمترین نقاط ضعف کمپین‌های فضای مجازی به شمار می آید.

تهدیدهای ناشی از ایجاد کمپین‌ها

سؤال چهارم پژوهش در خصوص تهدیدهای ناشی از ایجاد کمپین ها در رسانه های اجتماعی بوده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که از دیدگاه مصاحبه شوندگان استفاده از هشتگ‌های گمراه کننده به عنوان پوششی برای اهداف پنهان کمپین و جذب اعضا با استفاده از محتوای زرد و عامه پسند به عنوان مهمترین نقاط قوت کمپین های فضای مجازی به شمار می آید.

سرمایه اجتماعی مدیران کمپین‌ها

سؤال پنجم تحقیق پیش رو در خصوص کارکرد سرمایه اجتماعی مدیران کمپین های رسانه های اجتماعی در جلب اقبال کاربران بوده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است. از دیدگاه مصاحبه شوندگان میزان اعتماد اعضا به مدیران کمپین ها، پایبندی مدیران به ارزشهای اجتماعی فرهنگی، میزان سابقه و پیشینه مدیران کمپین ها در فعالیت‌های اجتماعی، حضور فعال مدیران کمپین ها، سابقه مدیران کمپین‌ها در فعالیتهای اجتماعی و ارتباط دوستانه مدیران کمپین‌ها با کاربران به عنوان مهمترین کارکردهای سرمایه اجتماعی در اقبال کاربران مطرح شده است.

تاثیر ارتباطات اجتماعی بر اقبال کاربران

نتایج به دست آمده بیانگر آن است که ارتباط مستقیم و معناداری بین ارتباطات اجتماعی و اقبال کاربران وجود دارد. به عبارت دیگر هر چه قدر میزان ارتباطات اجتماعی افزایش یابد، اقبال کاربران از کمپین‌های شبکه های اجتماعی نیز افزایش می یابد و بالعکس. همچنین ارتباط مستقیم و معناداری بین میزان تعامل و اقبال کاربران وجود دارد به عبارت دیگر هر چه قدر میزان تعاملات کاربران افزایش یابد، اقبال کاربران از کمپین‌های شبکه های اجتماعی نیز افزایش می یابد و بالعکس.

این موضوع بی ارتباط با شفاف سازی اطلاعات از سوی رسانه های اجتماعی نیست. مخاطب رسانه آغازگر ارتباط است و این طور نیست که بگوییم پیام چه تأثیری بر مخاطب گذاشته است بلکه باید گفت که مخاطب با استفاده و انتخاب نوع رسانه – بر اساس نیاز خود – کل وسیله ارتباطی خط مشی و حتی پیام‌های ارسالی آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و رقابت رسانه ها را موجب می‌شود به طوری که شفافیت اطلاعاتی یکی از نیازهای اساسی مخاطب است بنابراین در کنار رسانه های رسمی مانند تلویزیون که دیدگاه‌های مقامات و نهادهای رسمی را منعکس می‌کنند، شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام می توانند تأثیرات زیادی بر اقبال کاربران به شرکت در کمپین‌ها داشته باشند.

در مجموع با توجه به نتایج به دست آمده از تحقیق حاضر می‌توان ادعا کرد که در خصوص اقبال از کمپین‌های شکل گرفته در شبکه‌های اجتماعی نقش ارتباطات اجتماعی کاربران و میزان تعامل با سایر کاربران نقش مؤثری را ایفا می‌کند. این امر بیانگر اهمیت روز افزون رسانه های اجتماعی در انعکاس و گردش اطلاعات و اخبار است. رسانه هایی همچون تلگرام و اینستاگرام با توجه به فراگیر بودن از تأثیر گذاری بالاتری در میان رسانه های گوناگون برخوردار هست که نیاز است با آموزش و افزایش سواد رسانه ای مخاطبان نسبت به ارتقای آگاهی و بینش آنان در خصوص استفاده مناسب از این شبکه ها و بهره گیری از جنبه های مثبت آن در جهت شکل گیری کمپین‌ها اقدام کرد.

به گزارش ایرنا، این مقاله علمی، پژوهشی در شماره ۴۶ «فصلنامه علوم خبری» به چاپ رسیده است.

این مجله که صاحب امتیاز و سردبیر آن عباس اسدی است، می‌کوشد تا برجسته‌ترین مقالات را در حوزۀ روزنامه نگاری و ارتباطات (ارتباطات بین المللی، روابط عمومی، مدیریت رسانه، سیاستگذاری رسانه ای، اقتصاد رسانه، تاریخ مطبوعات و رسانه، حقوق رسانه، ادبیات و روزنامه نگاری، تبلیغات، افکار عمومی، شبکه های اجتماعی، هوش مصنوعی و …) و همچنین در زمینه میان رشته ای به چاپ برساند.

لینک کوتاه: http://khabarnegaranvaresane.ir/?p=19964