«شیوه‌نامه روزنامه‌نگاری»، آموزش کاربردی تولید خبر

کتاب «شیوه‌نامه روزنامه‌نگاری» اثر مجید رضاییان، استاد دانشگاه و پژوهشگر ژورنالیزم، با هدف آموزش دستورالعمل‌ها و قواعد صحیح روزنامه‌نگاری در دسترس مخاطبان قرار گرفته است. این کتاب که حاصل سال‌ها تجربه و دانش آکادمیک مؤلف است به‌عنوان شیوه‌نامه‌ای در اختیار مخاطبان قرارگرفته است تا منبعی برای آموزش «تولید» خبر باشد.

مجید رضاییان در توضیح علت تألیف این کتاب بیان کرد: ما به یک شیوه‌نامه در روزنامه‌نگاری نیاز داشتیم؛ یعنی نیاز داشتیم که در روزنامه‌نگاری تمامی پژوهش‌هایی که پیش‌تر پژوهشگران عرصهٔ روزنامه‌نگاری و استادان این رشته انجام داده‌اند را کاربردی کرده و قواعد و دستورالعمل‌ها از آن استخراج شود.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: هدف این بوده است که بگوییم فرم‌های پایه در روزنامه‌نگاری (خبرنویسی، گزارش خبری، گزارش توصیفی، تحلیلی و تحقیقی، مصاحبه خبری و عمقی، یادداشت نویسی، مقاله‌نویسی و نقدنویسی) «تولید» است و کلیت روزنامه‌نگاری «وی گفت و وی افزود» نیست و یک‌زمانی باید از شر این موضوع در روزنامه‌نگاری خلاص شد؛ بنابراین هم هدف این بوده است که «تولید» احیا و یا دست‌کم تقویت شود و هم این‌که شیوه‌نامه‌ای از دل این تحقیقات بیرون کشیده شود؛ در این مفهوم که قواعدی کاربردی را استخراج‌کنیم و بگوییم برای هر موردی چنین موضوعی اتفاق افتاده است.

رضاییان در ادامه توضیح داد: در این کتاب دو شیوه در تهیه گزارش خبری پیشنهاد کرده‌ام که یکی روشی کانونی نویسی یا فوکوس نویسی است و دیگری توالی نویسی یا سناریونویسی.

وی افزود: برای هر دو مورد نمونه آورده‌ام؛ همچنان که در تمامی قسمت‌های کتاب به همین شکل تمرین و پرسش دارد که وقتی افراد متن را بخوانند، می‌توانند بلافاصله در آن دستورالعمل‌هایی که مبادرت ورزیده‌اند نمونه‌های موردنظرشان را تولید کنند.

شش فرم پایه در این کتاب ذکرشده است، علاوه بر آن، هم در باب عکاسی خبری و فوتوژورنالیزم توضیح داده شده است و هم در مورد تکنیک‌های تیتر نویسی که از کتاب قبلی خودم بوده است.

این پژوهشگر ژورنالیزم در توضیح ماهیت کتاب مذکور تاکید کرد: این کتاب نوعی تجمیع تجربیات است و هرکسی در دوره کار روزنامه‌نگاری و سردبیری خود می‌تواند این کار را انجام داده و جمع‌بندی و نظریه ارائه کرده و سبکی را در هر زمینه ارائه دهد؛ همچنان که در این کتاب نوعی از جمع‌بندی در مورد تیترنویسی، آن‌چنان‌که در کتاب قبلی‌ام (تیترنویسی و تیترنویسی در وب) انجام شده است، به چشم می‌خورد.

کتاب یازده فصل و ۱۹۲ صفحه است و باید به این نکته توجه شود که اگر می‌خواستیم برای تمامی موارد در تمام فصل‌ها نمونه بگذاریم، حجم کتاب دو برابر مقدار فعلی می‌شد و ملال‌آور بود؛ درنتیجه کتاب در این ابعاد تدوین شده است چون چاپ‌های بعدی دارد و ممکن است مواردی را اضافه کرده و با توجه به بازخوردها کامل‌تر شود.

منبع: ایرنا