دستورالعمل فعالیت خبرنگاران خبرگزاری فرانسه در رسانه‌های اجتماعی

شبکه‌های رسانه اجتماعی منبع اصلی اطلاعات و بخش جدانشدنی از زندگی روزانه میلیاردها انسان در سراسر جهان شده است.

بخش مدیریت خبرگزاری فرانسه (AFP) به‌جد خبرنگاران خود را تشوق می‌کند تا حساب‌های کاربری را در سایت‌های محبوب شبکه‌های اجتماعی ایجادکنند. توییتر و فیس‌بوک مهم‌ترین این رسانه‌ها هستند. نفوذ دیگر رسانه‌ها، همچون گوگل پلاس، لینکداین و تامبلر نیز در حال افزایش است. مشارکت فعال در رسانه‌های اجتماعی ابزاری ضروری برای ایجاد ارتباط و یافتن منابع جدید در کنار نظارت و گزارش خبرها شده است.

این راهنما مروری بر نحوه انجام این کار و تشریح قواعد AFP در زمینه استفاده از شبکه‌های اجتماعی ارائه می‌کند. این دستورالعمل‌ها پی‌درپی به‌روز می‌شوند تا همگام با روندهای در حال تحول اینترنت حرکت کنند.

حضور خبرنگاران خبرگزاری فرانسه در شبکه‌های اجتماعی به ایجاد اعتبار این آژانس خبری در اینترنت کمک می‌کند و نشان می‌دهد خبرگزاری حضور تمام‌عیاری را در رسانه‌های دیجیتال و سنتی دارد. این شبکه‌ها حجم گسترده‌ای از کاربران جهانی وب را که اغلب در خط مقدم وقایع در مقام شاهد یا کارشناس قرار دارند، دور هم جمع می‌کند. سازمان‌های خبری مشتاقانه از این طریق به‌دنبال تقویت اعتبار و برند خود هستند.

خبرنگاران خبرگزاری فرانسه تشویق می‌شوند تا بخشی از این فرایند باشند، در رسانه‌های اجتماعی پویا عمل کنند، از شبکه با روشی مدبرانه و معتبر در راستای تقویت سنت‌های آژانس و تاریخچه خبرنگاری بهره ببرند. بسیاری از خبرنگاران فعال در شبکه‌های اجتماعی به‌ویژه در توییتر، دنبال‌کننده‌هایی جدی را ایجاد کرده‌اند و باعث افزایش بازدید و جایگاه خود شده‌اند. همزمان شبکه‌های اجتماعی چالش‌های نوینی را برای خبرنگاران خبرگزاری به همراه آورده‌اند زیرا آن‌ها به ما اجازه داده‌اند به‌طور مستقیم و بدون فیلتر دبیر و سردبیر و مخاطب، به تعامل بپردازیم.

چگونه؟

خبرنگاران خبرگزاری فرانسه می‌توانند نقش مهمی را در محافظت از اعتبار این خبرگزاری و ارتقای کیفیت خبرنگاری ایفا کنند. برای مثال، توییتر به خبرنگاران اجازه می‌دهد تا به‌سرعت مورد توجه قرار گیرند و اطلاعات غلط یا انتقادهای ناعادلانه را بیابند. با ایجاد شبکه‌هایی در توییتر، خبرنگاران AFP نه‌تنها منابع مفیدی از اطلاعات را به دست می‌آورند بلکه به افزایش توجه به دیدگاه خبرنگاری خبرگزاری فرانسه هم کمک می‌کنند.

خبرنگاران در شبکه‌های اجتماعی باید به فکر تصویر و اصول این خبرگزاری باشند. همه اطلاعاتی که آنلاین پست شده است ـ در توییتر، فیسبوک یا هر شبکه اجتماعی دیگر ـ به‌راحتی می‌تواند عمومی شود، حتی اگر سرچشمه آن یک حساب شخصی باشد.

در نتیجه، دو اصل مهم باید بر فعالیت آنلاین خبرنگاران خبرگزاری فرانسه حکمفرما باشد (چه در شبکه‌های اجتماعی و چه در مجامع یا نشست‌های آنلاین و حتی اگر حساب شخصی مورد استفاده قرار بگیرد). کلیه مطالب باید:

۱ـ کاملاً با روح کتاب راهنمای مقررات خبرگزاری فرانسه منطبق باشد که حاوی ارزش‌های اخلاقی خبرگزاری و اصول راهنمای انصاف و توازن است. حتی اگر لحنی آزادانه‌تر در سایت‌های شبکه اجتماعی مورد تشویق قرار می‌گیرد، هیچ فردی نباید از زبان توهین یا بی‌حرمتی و تعرض استفاده کند.

۲ـ استقلال و بی‌طرفی خبرگزاری فرانسه را رعایت کنید. این قوانین در شبکه‌های اجتماعی مانند فیس‌بوک و توییتر در کنار وبلاگ‌ها و دیگر بسترهای آنلاین اعمال می‌شود. حضور خبرگزاری فرانسه در شبکه‌های اجتماعی و کاربرد این دستورالعمل‌ها هر سال در گزارش سالانه خبرگزاری مورد بازبینی و به‌روزرسانی قرار می‌گیرد.

مدیریت هویت در شبکه‌های اجتماعی

۱ـ اگر خبرنگاران خبرگزاری فرانسه از ظرفیت‌های حرفه‌ای رسانه‌های اجتماعی همچون توییتر و فیس‌بوک و لینکداین یا تامبلر استفاده می‌کنند، ضروری است به‌صوت آشکار به‌عنوان خبرنگار AFP شناخته شوند.

۲ـ خبرنگاران باید در پروفایل‌های توییتر از خود سلب مسئولیت کنند به این صورت که: «دیدگاه‌های بیان‌شده در این حساب کاربری، مربوط به من است. پیوندها و ریتوییت‌ها مورد تایید نیست» یا «در توییتر من فقط برای خودم سخن می‌گویم».

۳ـ یک خبرنگار که می‌خواهد در یک شبکه اجتماعی فراتر از نظارت ساده بر مطالب دیگر افراد فعال باشد باید نکته فوق را به مدیر خود اطلاع رسانی کند.

۴ـ اگر در مورد حضور شخصی در رسانه‌های اجتماعی تاکید دارید پس حساب جداگانه و خصوصی را در شبکه اجتماعی ایجاد کنید. حساب خصوصی نباید اشاره‌ای به نقش شما به‌عنوان یک خبرنگار در خبرگزاری فرانسه داشته باشد.

۵ـ خبرنگارانی که پیش از این حساب‌های حرفه‌ای را تحت نام مستعار باز کرده‌اند باید آن را اصلاح و نام و نقش خود در خبرگزاری را به‌وضوح بیان کنند.

۶ـ دفاتر و سرویس‌های انفرادی زیرمجموعه هم از بازکردن حساب شخصی استقبال می‌کنند ـ همچون AFPTokyo@ یا @AFPRennes. لطفاً قبل از راه‌اندازی به گروه رسانه اجتماعی در پاریس این موضوع را اطلاع دهید.

۷ـ نسبت به مسایل امنیتی هوشیار باشید: رمز عبور قدرتمندی انتخاب کنید که حداقل ۸ کاراکتر داشته باشد و ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک و همچنین نمادها و اعداد باشد. مرتباً رمز عبور را تغییر دهید و آن را در پرونده‌ای که به‌آسانی قابل دسترسی است ذخیره نکنید. مراقب حملات فیشینگ (کلاهبرداری اینترنتی) و ایمیل‌های جعلی باشید. لطفاً اگر سوالی دارید با گروه رسانه اجتماعی یا بخش فنی مرکزی مطرح کنید.

۸ـ خبرگزاری فرانسه فهرستی از رسانه‌های اجتماعی حرفه‌ای همه کارکنان را نگهداری می‌کند.

دستورالعمل رفتار آنلاین

۱ـ از اظهارنظر عوامانه، مبتذل یا لجاجت آشکار در مورد نظرات خودداری کنید.

۲ـ گفت‌وگوها گاهی اوقات می‌توانند شامل تعاملات پرشوری باشند؛ خبرنگاران اغلب در مورد گزارش‌ها یا مشاهدات خود مورد انتقاد قرار می‌گیرند. در این صورت، از واکنش در لحظات داغ خودداری کنید و زمانی را برای نوشتن یک پست متعادل و حساب‌شده اختصاص دهید.

۳ـ قبل از ارسال توییت یا انتشار دیدگاه، به‌خاطر داشته باشید که کلمات شما جنبه عمومی خواهد داشت، آرشیو می‌شود و از سوی موتورهای جست‌وجو ارجاع داده می‌شود. خبرهای فوری اغلب توییت‌هایی را جذب می‌کند که ماهیتی تأمل‌برانگیز دارند و حاوی اطلاعات تاییدنشده یا کاملاً اشتباه هستند. خبرنگاران باید این نکته را به خاطر داشته باشند و از ریتوییت‌کردن هرگونه اطلاعاتی که می‌تواند دردسرساز باشد، خودداری کنند. اما اگر یک خبرنگار توییتی را مشاهده کرد که می‌داند اشتباه و برخلاف اطلاعات تائید شده است، می‌تواند به این موضوع اشاره کند.

۴ـ به مقررات کاربری سایت‌ها احترام بگذارید.

۵ـ اگر یک خبرنگار خبرگزاری فرانسه شاهد چالش یا انتقاد از این خبرگزاری در شبکه‌های اجتماعی بود، فوراً باید گروه رسانه‌های اجتماعی را مطلع سازد؛ علاوه بر این، به یک مدیر ارشد تحریریه همچون رییس دفتر، رییس میز یا فرد مسئول اطلاع دهد.

چه چیزی را باید آنلاین ارسال کرد؟

۱ـ هیچ یک از مکاتبات داخلی خبرگزاری فرانسه را منتشر نکنید.

۲ـ شما نباید اطلاعات انحصاری را که از طریق فعالیت خود در این خبرگزاری به دست می‌آورید به‌صورت آنلاین منتشر کنید. این مواد دارای مالکیت هستند و در گام نخست متعلق به اداره (یا بخش اینترنت wire) وب و موبایل هستند.

۳ـ خبرنگاران می‌توانند مشاهدات، رنگ و روایتی را که به آن‌ها در ایجاد شبکه دنبال‌کننده‌ها کمک می‌کند، منتشر کنند. اظهارنظر (کامنت‌گذاری) در یک موضوع خارج از وضعیت عادی باید با توجه به این امر باشد که موضوع ممکن است از سوی یک همکار در خبرگزاری فرانسه بهتر پوشش داده شود.

۴ـ خبرنگاران تشویق می‌شوند از تلفن‌های هوشمند خود برای گرفتن عکس یا ویدیوهای کوتاه استفاده کنند و آن را به توییت‌های خود الصاق کنند. برای ایجاد تمایز میان این موارد با عکس‌های رسمی خبرگزاری، به خبرنگاران توصیه می‌شود از فیلترهایی که در اپلیکیشن‌های موبایلی توییتر، اینستاگرام و غیره وجود دارد استفاده کنند.

۵ـ بدون توجه به این موضوع که رسانه‌های دیگر مشتری (مخاطب) هستند یا خیر، از انتقاد از دیگر رسانه‌ها بپرهیزید.

۶ـ هنگامی که در مورد مناطق، کشورها و دولت‌ها اظهارنظر می‌کنید یا آن را پوشش می‌دهید، بی‌طرف باشید. شما باید از هر بیان دیدگاهی که می‌تواند به چهره بی‌طرفانه خبرگزاری فرانسه لطمه وارد می‌کند، خودداری کنید.

۷ـ ارائه پیشنهاد یا توییت دوباره لینک‌ها بخش اساسی از تجربه شبکه اجتماعی است که مورد تشویق قرار می‌گیرد. اما این امر اهمیت دارد که چنین فرایندی با احتیاط انجام شود. یک ریتوییت یا لینک اغلب توصیه‌ای دلسوزانه و توأم با همدردی به شمار می‌رود.

۸ـ خبرنگاران AFP نباید پست و هشدارهای توییتری، خبرهای اختصاصی یا خبر فوری مهم را بدون بررسی و هماهنگی اولیه با مسئول منطقه‌ای یا مرکزی ارسال کنند. برای خبرگزاری فرانسه مهم است که در رویدادهای خبری زیادی از طریق رسانه‌های اجتماعی حضور داشته باشد اما مدیریت نیاز دارد اطمینان حاصل کند گزارشگران کافی را در این زمینه برای پوشش باکیفیت آن در اختیار دارد. همچنین باید مطمئن بود که اطلاعات برای اینترنت و گزاش‌های زنده (wire) دارای اولویت هستند.

۹ـ اصلاحات: اشتباهات در توییت‌ها و پست‌های رسانه اجتماعی رخ می‌دهد. به‌محض آنکه دریافتید نکته‌ای را نادرست منتشر کرده‌اید، پست دیگری را در همان پلتفرم ارسال کنید که اشتباه شما را شرح می‌دهد و حاوی اطلاعات صحیح است. یک توییت یا پست را بدون ارسال نسخه اصلاح شده آن، حذف نکنید. برای خطاها یا پیام‌های جدی که به‌صورت گسترده‌ای به اشتراک گذاشته شده‌اند، پیش از حذف هر چیزی لطفاً با گروه رسانه اجتماعی و مدیر مربوطه تماس بگیرید.

ارسال یا توییت‌کردن محتوای مربوط به خبرگزاری فرانسه

۱ـ از توییت هشدارها (alerts) یا خبرهای فوری خبرگزاری فرانسه در شبکه‌هایی اجتماعی اسفاده نکنید. هشدارها بخش مهمی از تجارت و کار خبرگزاری هستند. بنابراین حیاتی است که آن‌ها را آزادانه منتشر نکنید. خبرنگاران تنها باید هشدارهایی را ریتوییت کنند که از سوی حساب AFP توییت شده یا یکی از مشتریان خبرگزاری آن را منتشر کرده است.

۲ـ به خبرنگاران تاکید می‌شود اطلاعاتی را منتشر کنند که پیش از آن در حساب رسانه اجتماعی شرکت شامل فیس‌بوک، گوگل پلاس، تامبلر، لینکداین، یوتیوب و دیلی موشن منتشر شده است یا اینکه مطالب شرکت AFP@ (یا حساب‌های دیگر همچون AFPphoto@، @afpfr، @AFPespanol و غیره) را ریتوییت کنند.

۳ـ خبرنگاران باید تلاش کنند تا به مقاله، عکس، فیلم، اینفوگرافیک و دیگر محصولاتی که در سایت‌های مشتریان میزبانی شده است، لینک بدهند.

۴ـ هر توییتی که حاوی اطلاعات آژانس است باید شامل AFP@ و AFP# باشد. این امر دو هدف را برآورده می‌سازد: توییت شما را برای سردبیران (ویراستاران) رسانه‌های اجتماعی برجسته می‌سازد. بنابراین احتمال بیشتری دارد که در AFP@ ریتوییت شود، و ضمناً این کار باعث افزایش شناخت برند می‌شود.

۵ـ خبرنگاران باید از ارسال مطالب خبرگزاری فرانسه که مستقیماً از پلتفرم یا سایت‌های ImageForum آمده است خودداری کنند. این کار در شرایطی استثنایی و محدود (همچون هنگامی که عکاس از نسخه بی‌کیفیت یا کم‌وضوح تصویر در یک بلاگ شخصی استفاده کرده است) انجام شود.

موارد قانونی

خبرنگاران باید به یاد داشته باشند که شبکه‌های اجتماعی همچون توییتر و فیس بوک میزبان سایت‌هایی هستند که ضرورتاً به کاربران فضایی را می‌دهد که با مسئولیت خود نکات مورد نظرشان را بیان کنند. خبرنگاران باید بدانند آن‌ها مسئول اطلاعات روی صفحه فیس‌بوک یا حساب توییتری خود هستند و در صورت ایجاد هر مسئله‌ای باید پاسخگو باشند.

اگر اطلاعات در شرایطی منتشر شود که خبرنگار در حال انجام وظایف رسمی خبرگزاری فرانسه است، ممکن است AFP هم با عواقب قانونی آن روبه‌رو شود. در نتیجه ضرورت دارد که خبرنگاران دستورالعمل مربوط به رسانه‌های اجتماعی این خبرگزاری، اصول مندرج در کتابچه مقررات AFP و قوانین مرتبط با آزادی اطلاعات را رعایت کنند.

منبع: ایرنا