خبرنگار کیست؟

ساده ترین تعریف: خبرنگار کسی است که به حرفه خبرنگاری مشغول است؛ یعنی خبر و گزارش های خبری را برای چاپ در روزنامه ها، مجله ها و نشریات و یا برای پخش از رادیو، تلویزیون و یا اینترنت گردآوری، انتخاب و ارائه می کند یا بر انجام این کارها نظارت دارد.

خبرنگاران مطبوعاتی، یعنی خبرنگارانی که برای رسانه های چاپی کار می کنند، شامل چند گروه هستند:

نویسندگان: در زمینه های گوناگون می نویسند. این مطالب از جمله به صورت یادداشت، مقاله، تحلیل، نقد و مرور منتشر می شوند؛

خبرنگاران و گزارشگران: معمولا خود، اطلاعات را گردآوری می کنند؛

دبیران سرویس یا دستیاران سردبیر: مطالبی را که دیگران نوشته اند بررسی، اصلاح و آماده چاپ می کنند؛

گزارشگران و خبرنگاران تخصصی: در مورد موضوع یا زمینه خاصی تخصص دارند؛

سردبیران: تیمی از خبرنگاران نگاران را سرپرستی می کنند.

برای بسیاری، خبرنگاری یک شغل تمام وقت است و تنها منبع درآمد آنان به شمار می آید. اما این شغل در عین حال برای کسانی که به حرفه دیگری مشغولند و هر هفته تنها چند ساعتی را صرف روزنامه نگاری می کنند نیز مناسب است. حتی روزنامه نگارانی هم هستند که به این حرفه، به عنوان یک سرگرمی نگاه می کنند. معمولا چنین روزنامه نگارانی، گزارش هایی را برای روزنامه های محلی تهیه می کنند تا نامشان در بالای مطالبشان چاپ شود!

در برخی از کشورها هرکسی که دلش بخواهد می تواند خود را خبرنگار بنامد. در جاهای دیگر، تنها کسانی روزنامه نگار خوانده می شوند که دوره های درسی مشخصی را به پایان رسانده اند.

امروزه بسیاری از رسانه ها دوره های آموزشی ویژه ای برای خبرنگاران خود تدارک می بینند. روزنامه نگاران آینده به طور فزاینده ای نیازمند آن هستند که پس از پایان تحصیلات دانشگاهی، در دوره های تخصصی آموزش روزنامه نگاری نیز شرکت کنند.

کارفرمایان در جست و جوی کسانی هستند که بیش از هرچیز دارای طبعی کنجکاو، علاقه و انرژی باشند و از امور جاری جامعه آگاه باشند. اگر نویسنده خوبی هم باشید دیگر چه بهتر. بیشتر روزنامه نگاران کار خود را به عنوان کارآموز روزنامه نگاری از سطوح پایین و با دستمزد اندک آغاز می کنند.

بهتر است که دوم شویم اما خبر را دقیق بدهیم”

سر جفری کاکس که گاهی از او به عنوان بهترین خبرنگار و برنامه ساز تلویزیونی در بریتانیا یاد می شود، گفته بود که خودش وسواس دقت و صحت دارد. او می گوید:

“مهم ترین وظیفه ای که برای گردآوری اطلاعات دقیق و درست در زندگی ام داشته ام مربوط به زمان جنگ است که افسر ارتش بودم. وظیفه من این بود که هر روز عصر اطلاعات درست درباره مواضع دشمن را در اختیار نظامیانی بگذارم که روز بعد به مصاف آنها می رفتند. صحت اطلاعات من ظرف ۲۴ ساعت به بوته آزمایش گذاشته می شد،گاهی اوقات آزمایشی خونین، که برای من تجربه بزرگ و مهمی بود. من همیشه بر این عقیده بوده و هستم که وظیفه روزنامه نگار همین است. او باید پی به واقعیت های مسلمی ببرد که گویی روز بعد مردم جان خود را بر سر آن به خطر می اندازند.”

اگر بخواهید اعتبار خود را حفظ کنید و قابل اعتماد بمانید، رعایت دقت و صحت ضروری است. مخاطب شما، اشتباه ها را فراموش نمی کند و آنها را نادیده نمی گیرد. اگراشتباه تکرار شود، مخاطب به تمام گزارش های بعدی، اگرچه اشتباهی هم در آنها نباشد، مظنون می شود.

اشتباه در خبر رسانی می تواند هزینه ای بسیار سنگین، در بر داشته باشد. کسانی که حس کنند اشتباه شما به آنان لطمه زده است، به احتمال زیاد سعی خواهند کرد با توسل به دادگاه این لطمه را جبران کنند و دادگاه هم با آنان همدلی خواهد کرد.

دادگاه ها با کسانی که اشتباه می کنند، مدارا نمی کنند. آنها نمی خواهند توجیه هایی از این قبیل بشنوند که “آن روز از لحاظ خبری روز شلوغی بود”، یا ” آن روز من در تحریریه تنها بودم و نمی دانستم چگونه صحت خبر را قبل از انتشار بررسی کنم”.

بی بی سی به کارمندان خود یادآوری می کند که:

“بی بی سی باید دقیق باشد. تحقیق در مورد موضوعاتی که پوشش داده می شود باید موشکافانه انجام گیرد. ما باید همیشه آماده باشیم که خبر ها را بررسی کنیم، آنها را با منابع دیگر تطبیق دهیم و مقابله کنیم و برای اینکه صحت خبرها تضمین شود با دیگران مشورت کنیم. در صورت امکان ما باید با حضور در محل واقعه، خبر دست اول به دست آوریم. اما اگر امکان نداشت در محل واقعه حضور پیدا کنید، با کسانی صحبت کنید که آنجا بوده اند.”

منبع: مرکز خبرنگاران افغانستان