بیانه داوران جشنواره مطبوعات، خبرگزاری ها و پایگاه های خبری استان مرکزی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خبرنگاران و رسانه و به نقل از روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی؛ بیانیه داوران بخش رسانه و عکس جشنواره مطبوعات، خبرگزاری ها و پایگاه های خبری سال ۱۳۹۹

استان مرکزی:

إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلی‏ أَهْلِها وَ إِذا حَکَمْتُمْ بَیْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا یَعِظُکُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ کانَ سَمیعاً بَصیراً۵۸

«… و چون میان مردم داوری می‌کنید، به عدالت حکم کنید…» (سوره مبارکه نساء، آیه ۵۸(

اگر بپذیریم کار رسانه بطور اعم و رسانه مکتوب بطور اخص، طرح مسئله به منظور جریان سازی، برای آگاه سازی افکار عمومی و سیاستمدار در جهت مطالبه گری و حل مسئله است! متاسفانه مدتها است، که رسانه در جامعۀ ما از این هدف دور شده است.

آسیب شناسی دلایل چگونگی دوری از این هدف، بسیار عمیق و وسیع است. اما بطور خلاصه دو گروه سیاستمدار و اصحاب رسانه عوامل اصلی این دوری هستند!

ازآنجایی که فرصت این آسیب شناسی به شکل حساب شده در این مجال نمی‎گنجد، در این باره تنها به یکی دو مؤلفه مهم اشاره داریم.

مولفه مهم و اولیه، میزان آگاهی و نوع نگرش این دو گروه در حوزۀ رسالت رسانه است. سیاستمدار و اهل رسانه دچار نقصان آگاهی در این باره و تقابل در نگرش هستند و تا کنون نتوانسته‌اند به نگرشی مشترک و پویا که شکل دهندۀ فلسفه و سازو کاری کارآمد در این حوزه است دست یابند!

مولفه دوم یادگیری است، نه سیاستمدار و نه اهل رسانه تمایلی از خود برای یادگیری در حوزه سواد رسانه نشان نمی دهند به عبارتی سواد رسانه و روان شناسی رسانه در این دو گروه گرفتار غفلت است و به حال خود رها شده است و تابعی از متغیرهای نوین و وارداتی همچون نرم افزارهای ارتباطی در این عرصه است!

اینجاست که سیاستمدار از رسانه، توقع خاص خود دارد و رسانه نیز بدون توجه به فرهنگ و شرایط حاکم بر جامعه گاه بی صبرانه میل به ترک تازی دارد.

این وضعیت باعث شده است، کارکرد رسانه تغییر کند. به عبارتی اگر بپذیریم کار رسانه منتقد بودن، مشوق بودن یا مشفق بودن است و نه مبلغ بودن! شاهد این هستیم که رسانه، اکنون در تلۀ تبلیغ محض گرفتار است.

به هر تقدیر امیدواریم این مختصر اظهار نظر موجب تلقی بدبینانه به رسانه نشود!

داوران از اقدام ارزنده اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی برای برگزاری جشنواره مطبوعات استانی آن هم در شرایط سخت و بحرانی کرونایی و افت کمی و کیفی رسانه‌های مکتوب تقدیر می‌کند و آرزوی تداوم کیفی این جشنواره را در سال‌های آتی و راه اندازی جشنواره های منطقه ای و بین استانی دارند.

داوران به صراحت به نکاتی اشاره دارند که ممکن است، بعضی از همکاران مطبوعاتی را آزرده خاطر کند. البته امید است برای بعضی دیگر از همکاران که همواره به دنبال استفاده از فرصتها برای یادگیری و ارتقای کیفی فعالیتهای فرهنگی و رسانه‌ای خود هستند موجب خرسندی باشد!

داوران از حضور فعالانه اهل رسانه استان در این جشنواره اظهار خشنودی و مباهات می‌کنند و از آنها کمال سپاس دارند. آنها انتظار داشتند آثار ارسالی از سوی مسئولان رسانه‌ها و یا توسط صاحبان اثر گزینش شود و سپس ارسال گردد.

متاسفانه وجود غلطهای املایی و انشایی در بعضی آثار ارسالی موجب دلسردی و کاهش انگیزه داوری بود. از نظر داوران موضوع نگران کننده این است که بعضی از اهل رسانه اصرار دارند تبلیغات و آگهی خود را به جای اخبار، مطالب فرهنگی، مقاله‌ها و گزارش‌های رسانه‌ای جا بزنند، که البته، این دسته از مطالب از پایین‌ترین درجه ارزش‌گذاری برخوردار شدند.

داوران متاسف از این هستند که نبود آشنایی و اشراف کافی در آثار نوشتاری نسبت به ملاکهای ارزیابی موجب کاهش امتیاز شده

است. در داوری آثار معلوم شد، اگرچه ممکن است در بسیاری موارد آثار درباره مسائل استان بوده باشد، اما به کل استان تعمیم نیافته است.

بطور مثال وقتی درباره مصائب هپکو سخن گفته می‌شود از آن به عنوان الگو درباره سایر شرکتهای مشابه، آنهم در شرایطی که نیاز به

خودکفایی و جهش تولید داریم بهره گرفته نمی‌شود.

داوران در آثار ارسالی بطور عمده شاهد پوشش محض موضوع یا ماجرا بودند. موضوع‌هایی که تنها حاوی یک گفتگوست.

نبود پرسشهای موشکافانه مشکل اساسی اکثر مطالب است. همچنین در همپوشی و چالشی بودن پرسشها این نقص مشهود است.

تیترها بیشتر نقش عنوان را بازی کرده‌اند و فاقد جذابیت هستند؛ گرچه تیترهایی نیز یافت شد که خلاقانه بودند و به استانداردها نزدیک.

گزارش‌ها فاقد نظر کارشناسی و مردمی است و خواننده را در یافتن سوال خود ترغیب و اقناع نمی‌کند و تنها به مصاحبه‌ها و گفتگوهای تقطیع شده یک مسئول بسنده می‌کند.

آن طور که معلوم است تعدادی از نشریات مکتوب، آگهی‌نامه هستند و مطالب خبرگزاریها هرچند که از آگهی و تبلیغ دور هستند، اما بیش از حد استاندارد رسانه حجم دارند!

داوران معتقدند و توصیه می‌کنند برای ارتقای سطح کیفی روزنامه‌نگاران استان و عبور از یک راه میان ُبر، کافی است، همین شاخص‌های مورد ارزیابی، بطور اختصاصی به علاقمندان حوزه رسانه آموزش داده شود.

گفتنی است، این دوره از جشنواره بطور عمده با دو هدف از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی برگزار شد:

۱- برگزاری جشنواره‌ای برای جامعه رسانه‌ای استان پس از سال‌ها برگزار نشدن جشنواره!

۲- شناسایی، معرفی و حمایت از برترین آثار تولیدی و پدیدآورندگان آثار مطبوعاتی و ایجاد انگیزه و شوق در میان اهل رسانه به منظور تداوم هرچه بیشتر فعالیت.

اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از اعلام فراخوان اقدام به جمع آوری آثار کرد و در شرایطی که وضعیت رسانه‌ها به ویژه رسانه های مکتوب چندان مساعد نیست به برگزاری این رویداد همت گماشت.

قابل ذکر است، حدود ۴۵۰ اثر در ۲ بخش رسانه و عکس به دبیرخانه جشنواره واصل گردید که پس از تفکیک و کدگذاری آثار به داوران جشنواره سپرده شد، به گونه‌ای که هیچ یک از داوران محترم در حین داوری از عنوان رسانه‌ و صاحب اثر مطلع نبودند.

پس از بررسی اولیه آثار توسط ۳ داور با شاخص‌های چون تازگی- متفاوت بودن- ارتباط با مسائل استان – کیفیت محتوا – تعدد پرسشهای موشکافانه-آشنایی نویسنده با موضوع – شناخت نویسنده از مخاطب – توانمندی در طرح مشکلات مخاطب استانی – همپوشی و چالشی بودن پرسشها – کوتاه و گویا بودن تیتر – ترتیب و توالی تیتر- ارتباط تیتر با متن در بخش رسانه و نیز در بخش اصلی عکس شامل موضوع هایی چون قرآن و عترت (علیهم السلام)- ترویج فرهنگ نماز در خانواده ها – چالش های اجتماعی و آسیب های اجتماعی همچون ( طلاق – حاشیه نشینی – اعتیاد به بیکاری – فقر- فساد اداری)

حجاب و عفاف – حقوق شهروندی – فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی- ایثار شهادت و دفاع مقدس – ترویج سبک زندگی ایرانی و اسلامی – شکل‌گیری فرهنگ جهادی تولید- مبارزه با قاچاق کالا و ارز – خشونت در خانواده و جامعه – امر به معروف و نهی از منکر به عنوان زمینه‌ساز نفی ریشه‌ای فساد در ابعاد مختلف بوده است که بررسی و ارزشگذاری شده است.

هنر و رسانه بخش دیگری از مسابقه عکس بوده است که کتاب و کتابخوانی و فرهنگ مطالعه – توسعه انسانی زمینه های بستر سازی آن در ابعاد مختلف – وضعیت صنعت – کسب و کار و تولید در استان – تهدیدها و فرصت ها را شامل بوده است.

در بخش ویژه نیز به موضوع هایی چون شعار سال های ۹۸ و ۹۹ مطرح شده توسط مقام معظم رهبری (رونق تولید و جهش تولید)- سردار سلیمانی یک مکتب راهگشا- ایثار و همدلی ملی در مبارزه با ویروس منحوس کرونا- کادر درمانی مدافعان سلامت- گروههای جهادی مجری کمک های مومنانه – مقابله با اپیدمی کرونا – مشارکت عموم مردم شریف ایران – زندگی در شرایط قرنطینه توجه شده است.

داوران بخش عکس نیز در این مجال اعلام می دارند که اهمیت و ارزش هنر رسانه عکس هنگامی که در بستر مطبوعات و خبرگزاری ها قرار می گیرد، جنبه رسانه ای آن بیش از پیش متجلی می شود. عکاسی، هنری است که بیش از هر هنر دیگر با واقعیت، ارتباط تنگاتنگ دارد. به همین خاطر از این هنر که به ثبت جزء به جزء واقعیت می پردازد، به عنوان آیینه واقعیت نام برده می شود!

بی شک مرز رسانه های اثرگذار، پر مخاطب و پیشرو، “عکس” است. زمانی که تولید محتوا از سلیقه های سطحی و بی عیار تا جدی ترین مطالب و مقالات علمی، فرهنگی و اجتماعی، به واسطۀ دانش و هنر عکاس اوج می‎گیرد برای خبرگزاریها و مطبوعات معتبر از ارزش والایی برخوردار می شود!

درخشش هنرمندان عکاس استان مرکزی در دهۀ گذشته چشمگیر بوده است. تلاش آنها در اطلاع رسانی و تولید عکس خبری در خدمت مردم استان تحسین برانگیز بوده است. شاید در هیچ دوره ای این چنین زندگی و رفتار اجتماعی مردم استان با سند عکس، ثبت و ضبط نشده باشد.

هیات داوران در کنار همه محاسن، کارهای ارائه شده تا حدودی شاهد شکاف حرفه ای در برخی عکسها و مجموعه عکسها بود! ضروری است در این باره به چند نکته اشاره شود:

بی توجهی عکاسان به کیفیت شرح عکس ها و مجموعه عکسها قابل توجه است؛ بعضی از شرح عکس ها قوی و فراتر از عکس ها است و متن بعضی عکس ها و مجموعه عکسها ضعیف بود، وجود تک عکسهای قوی در کنار عکس های معیوب و سطحی و وجود عکسهای ضعیف درون مجموعه عکسهای قوی مانند آفتی، اثر گذاری مجموعه عکسها را کاهش داده بود.

بی توجهی به پژوهش و تلاش برای نشان دادن زوایای مختلف یک موضوع یا یک اتفاق، از دیگر نواقص عکس ها بود. نبود تلاش عکاسانه برای ورود به لایه های مختلف جامعه و افکندن نور در تاریکی ها تا منجر به آگاهی افکار عمومی و مسئولان شود، ملموس بود، چراکه این رسالت عکاس خبری است.

بی شک ، توجه هرچه بیشتر به اهمیت عکس و عکاس از سوی مخاطب چه افکار عمومی و چه مسوولان، شکوفایی زائد الوصفی را در دوره های بعد در پی خواهد داشت. امیدواریم که عکسهای بر گرفته از واقعیت زندگی مردم استان، و آینده آن حس بهتری برای بهتر زیستن و کنار هم بودن به جمع ما ارایه نماید.

در پایان، این جمله از اولین شهید عکاس دفاع مقدس، شهید داریوش گودرزی کیا که زاده شهر اراک است قابل توجه است، که: کار عکاس، وقتی شروع می شود که با صدای سوت خمپاره همه دراز می کشند و آنگاه عکاس باید برخیزد تا به رسالت خود عمل نماید.

قابل ذکر است روش اندازه گیری در ارزیابی آثار مکتوب بر اساس ارزشگذاری کمی ۵ مرحله‌ای لیکرت بوده است که پس از جمع آوری اطلاعات و ارزشگذاریهای کمی سه داور به شیوه محاسبه فراوانی درصدی به نظم توصیف درآمده است و به روش تی استیودنت معناداری رابطه بین مولفه ها محاسبه شده است.

در پایان نتایج ارزشیابی داوران را در دو حوزه مطبوعات و عکس به این شرح اعلام می دارد.

اعلام نتایج در بخش رسانه ها در مجموع شاخص ها به این شرح است:

۱- رتبه اول خانم آذر اسفندیاری از خبرگزاری ایسنا

۲- رتبه دوم خانم ریحانه جلالی از خبرگزاری فارس

۳- رتبه سوم خانم زهرا نصیری فیجانی از هفته نامه امیر

همچنین در موضوع های مختلف ارزشیابی، افراد شایسته تقدیر به این شرح است:

افراد شایسته تقدیر در موضوع تازگی:

۱- آقای سعید اصغری از ماهنامه عصرطلایی صنعت دلیجان

۲- خانم شایسته سلامی از روزنامه عطریاس

۳- خانم مریم روشن از خبرگزاری ایکنا

فرد شایسته تقدیر در موضوع متفاوت بودن:

خانم سمیه بصیرت از هفته نامه نامه اراک