شماره 118 فصلنامه رسانه منتشر شد / شماره 118 فصلنامه رسانه منتشر شد

صدو هجدهمین شماره فصلنامه علمی – ترویجی رسانه ویژه بهار ۱۳۹۹ از سوی دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها منتشر شد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خبرنگاران و رسانه و به نقل از روابط‌عمومی دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها؛ شماره ۱۱۸ فصلنامه رسانه شامل هفت مقاله تخصصی در موضوعات زیر است که توسط نویسندگان حوزه رسانه و ارتباطات به رشته تحریر درآمده ست.

بخش پایانی این شماره نیز به گزارش نشست تخصصی «مرجعیت رسانه‌ای با نگاهی به چالش‌هاو فرصت‌های روزنامه‌ها» اختصاص دارد که دوم بهمن ۱۳۹۸ در دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها برگزارشده است.

عناوین این شماره عبارتند از:

– بازنمایی گفتمان انقلاب اسلامی در سریال‌های تلویزیونی؛ (مطالعه موردی: انقلاب زیبا ) / محبوبه علی‌محمدی

هدف اصلی این پژوهش پی بردن به گفتمان بازنمایی‌شده از انقلاب اسلامی، در یکی از مجموعه‌های نمایش داده شده تلویزیونی به نام « انقلاب زیبا » استبدین منظور، تبیین شاخص‌های این گفتمان و پی بردن به لایه‌های عمیق‌تر آن مد نظر است. متون تلویزیونی با به‌کارگیری واژگان، تصاویر و صدا معناهایی را می‌سازند که به رویدادها و پدیده‌ها از زاویه‌ای خاص نگاه می‌کند. در واقع این متون، حوادث و وقایع اجتماعی و سیاسی را بر مبنای اهدافی خاص تفسیر و بازآفرینی می‌کنند. مطالعه نحوه بازنمایی این حوادث در متون تلویزیونی، چگونگی برجسته‌سازی یک گفتمان و طرد گفتمان یا گفتمان‌های دیگر را نشان می‌دهد. این مقاله برآن است تا با مطالعه سریال انقلاب زیبا که در سال ۱۳۹۳ از سیمای ج.ا.ا پخش شد، شیوه روایت انقلاب اسلامی را در آن مشخص کند.

– بررسی موافقتنامه انتقال فرامرزی داده‌های شخصی بین ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا با نگاهی به قوانین جمهوری اسلامی ایران / آمنه صرامی

در دنیای امروز، موضوعانتقالفرامرزیدادهیکیازکلیدی‌ترینمسائلدرحوزهحمایتازداده‌هایشخصیافراداست.به همین منظور دراین پژوهش تلاش شده تا به این مسئله از مسیر بررسی توافقنامه حامی حریم خصوصی (Privacy Shield) که میان اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا منعقد شده، پرداخته شودتا بر اساس آنبتوان بهارائهراهکاربرایرفعچالش‌هایاحتمالیموجودبرسرراهانتقالفرامرزیدادهدرکشورپرداخت. در همین راستا، ابتدا رویکرد آن‌ها نسبت به مبحث حمایت از داده، بررسی شده و سپس تحولات موجود در زمینه انتقال فرامرزی داده در اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا از توافقنامه بندرگاه امن (Safe Harbor) تا توافقنامه حامی حریم خصوصی و اصول حمایت از داده موجود در این دو سند موشکافی شده است.

– بررسی حقوقی رگولاتوری‌های حمایت از داده / داود زارعیان، فائزه واحد

با پیشرفت‌های بشری و افزایش سطح آگاهی اشخاص درباره حقوق اولیه خود، توجه به حفظ و نگهداری از داده‌های شخصی افزایش ‌یافته است. اما در عین ‌حال، زندگی در دنیایی که شکل جدیدی از ارتباطات را رقم می‌زند، بسترهای تحول‌یافته و مختلفی را برای نقض این حق به وجود می‌آورد. مسئله اصلی که ضرورت این پژوهش را بیش از پیش آشکار می‌سازد، وضعیت موجود کشور ایران، در مقایسه با سایر کشورهای جهان در زمینه ساز و کارهای قانونی و حقوقی پدیده‌ای تحت عنوان داده و اهمیت آن در گسترش کسب ‌و کارهای جدید است. در این پژوهش، ابتدا نتایج مطالعات تطبیقی صورت‌گرفته در خصوص نهاد متولی داده در چند کشور ارائه‌شده، سپس با توجه به دستاوردهای مطالعات تطبیقی و همچنین وضعیت موجود کشور، پیشنهادهایی در خصوص ایجاد یا تعیین نهاد متولی داده در نظام حقوقی ایران شده است.

– نشانه‌شناسی عکس خبری/ علیرضا عمادالدین

عکاسی، رسانه‌ای رمزگذاری شده است و به شکل همان‌گویانه واقعیتی را که به آن ارجاع می‌یابد، بازتولید نمی‌کند. امروزه حضور پررنگ شبکه‌های اجتماعی در زندگی روزمره بشر، دگرگونی ماهیت عکس در این فضا و ارتقای سواد بصری مخاطب، به واسطه قرار گرفتن شدید در معرض تصاویر مختلف، کاربرد عکس خبری در رسانه‌های رسمی، شرایط متفاوتی نسبت به گذشته پیدا کرده است. هر عکس علاوه بر معنای ظاهری و سطحی‌ای که در نگاه اول به ذهن بیننده متبادر می‌کند، معنای پنهان یا ضمنی‌ای دارد، که حتی در مواردی می‌تواند مغایر با معنای اولیه آن باشد و نیازمند تعمق و تأمل بیشتری است. در همین نقطه است که اهمیت نشانه‌شناسی عکس نمایان می‌شود.نشانه‌شناسی دانشی است که به مطالعه نظام‌های نشانه‌ای و کشف رمزگان اثر می‌پردازد. از آنجا که هرچیزی، غیر از آنچه هست عمل کند، می‌تواند نشانه باشد، پس می‌توان عکس را هم به مثابه متنی نشانه‌ای دانست که دلالت‌های متعددی را در معرض تفسیر و تأویل و فهم مخاطب قرار می‌دهد. از ‌این ‌رو، هدف مقاله حاضر، ارائه روشی برای نشانه‌شناسی عکس‌های خبری است.

– چارچوب‌بندی بصری خبرگزاری‌های ایران از زلزله کرمانشاه / سعید قنبری، عاطفه آقایی، سیاوش صلواتیان ، توحید سلطانی

رسانه‌ها، بازیگران مهمی در عرصه بحران‌ها هستند و نبض افکار عمومی، به‌طور عمده در شرایط بحرانی در دست آن‌هاست. رسانه‌ها با استفاده از قدرت دروازه‌بانی قادرند تا معنای اجتماعی یک پدیده را تغییر دهند؛ در واقع آن‌ها می‌توانند در متون رسانه‌ای جنبه خاصی از یک پدیده را در معرض دید مخاطب قرار داده و جنبه دیگری از آن را پنهان و یا کمرنگ کنند. آن‌ها این فرایند نمایش برجسته و پنهان‌سازی حرفه‌ای را با استفاده از ساز ‌و کار چارچوب‌بندی انجام می‌دهند. بحران‌های طبیعی، رویدادهایی هستند که رسانه‌ها به‌طور خاص، آن‌ها را پوشش خبری می‌دهند. یکی از تکنیک‌هایی که در این نوع پوشش‌های خبری استفاده می‌شود، چارچوب‌بندی است که در واژه‌ها، جمله‌ها و تصاویر به‌‌طور گسترده به‌کار گرفته می‌شود؛ بدین ترتیب برخی از جنبه‌های پدیده برجسته شده و تلاش می‌شود تا افکار عمومی حول آن جنبه شکل بگیرد. هدف پژوهش حاضر، بررسی چارچوب‌بندی بصری خبرگزاری‌های کشور از زلزله ۱/۷ ریشتری ۲۱ آبان سال ۱۳۹۶ کرمانشاه است. در همین راستا،پنج خبرگزاری «مهر»، «فارس»، «تسنیم»، «ایرنا» و «ایسنا» بر اساس رتبه خبرگزاری‌ها در الکسا انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند.

– گونه‌شناسی بن‌مایه‌های دیداری و شنیداری در رسانه بازی دیجیتال/ صدرالدین طاهری احمد مصطفوی

بازی دیجیتال را می‌توان به ‌سبب محبوبیت جهان‌شمول و روزافزون، بین گروه‌های سنی گوناگون و نیز ارزش اقتصادی سرسام‌آور آن از مهم‌ترین رسانه‌های دوران معاصر به‌شمار آورد.بازی‌های دیجیتال، نقطه تلاقی شمار بسیاری از هنر‌ها و حاصل هم‌افزایی ابزار‌های متفاوت جهان هنر، همچون ادبیات، نقاشی، معماری، سینما، پویانمایی، موسیقی و … در یک رسانه هنری هستند. از این رو، عناصر مشترک فراوانی میان رسانه‌هایی مثل سینما و پویانمایی با بازی‌های دیجیتال وجود دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت ویژگی‌هایی از بازی‌های دیجیتال است که از طریق دیدن و شنیدن بر مخاطب تأثیر می‌گذارند. این مقاله در پی پاسخ به این سوال است که به ‌طور عام چه گونه‌هایی از بن‌مایه‌های دیداری و شنیداری در رسانه بازی دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرند.

– بررسی آسیب‌های اجتماعی نوجوانان و نقش رسانه در پیشگیری و کنترل آن / بهنام رضا‌قلی‌زاده

این پژوهش به شناسایی و بررسی آسیب‌های اجتماعی نوجوانان از دیدگاه کارشناسان و نقش رسانه در پیشگیری و کنترل این آسیب‌ها می‌پردازد. هدف مطالعه حاضر، آگاه‌سازی، پیشگیری و مقابله با آسیب‌های اجتماعی با اتخاذ روش‌شناسی کیفی و تکنیک مصاحبه عمیق است. جامعه آماری شامل کارشناسان حوزه‌های جامعه‌شناسی، روانشناسی و رسانه است که به صورت نمونه‌گیری غیراحتمالی هدفمند انتخاب شده‌اند. چارچوب نظری بر اساس نظریه‌های آسیب‌شناسی اجتماعی یا نظریه‌های مرتبط با جامعه‌شناسی و روان‌شناسی تدوین شده است.

برای دریافت فصلنامه ۱۱۸ رسانه به فایل زیر مراجعه فرمایید.